What to eat in which month In Hindi

331

किस महीने में क्या खाएँ?

प्राचीन कहावत

क्रम

माह

खाएँ या करें

चैत चना, बैशाखे बेल, जेठे शयन, आषाढ़े खेल, सावन हरें, भादों तिल। कुवार मास गुड़ सेवै नित, कार्तिक मूली अगहन तेल, पूस करे दूध से मेल। माघ मास घी-खिच्चड़ खाय, फागुन उठ नित प्रात नहाये।

1.

चैत्र (मार्च-अप्रैल)

चना

2.

बैसाख (अप्रैल-मई)

बेल

3.

ज्येष्ठ (मई-जून)

शयन

4.

आषाढ़ (जून-जुलाई)

खेल

5.

श्रावण (जुलाई-अगस्त)

हरड़

6.

भाद्रपद (अगस्त-सितम्बर)

तिल

7.

आश्विन (सितम्बर-अक्टूबर)

गुड़

8.

कार्तिक (अक्टूबर-नवम्बर)

मूली

9.

मार्गशीर्ष/अगहन (नव.-दिस.)

तेल

10.

पौष (दिसम्बर-जनवरी)

दूध

11.

माघ (जनवरी-फरवरी)

घी-खिचड़ी

12.

फाल्गुन (फरवरी-मार्च)

प्रातःस्नान

किस महीने में क्या न खाएँ?

प्राचीन कहावत

क्रम

माह

न खाएँ या न करें

चैते गुड़ बैशाखे तेल, जेठ के पंथ, अषाढ़े बेल। सावन साग, न भादों मही, क्वार करेला, कातिक दही। अगहन जीरा, पूसै धना, माघै मिसरी, फागुन चना। जो कोई इतने परिहरै, ता घर बैद पैर नहिं धरै।

1.

चैत्र (मार्च-अप्रैल)

गुड़

2.

बैसाख (अप्रैल-मई)

तेल

3.

ज्येष्ठ (मई-जून)

घूमना-फिरना

4.

आषाढ़ (जून-जुलाई)

बेल

5.

श्रावण (जुलाई-अगस्त)

हरी सब्ज़ी, सत्तु

6.

भाद्रपद (अगस्त-सितम्बर)

छाछ (मही)

7.

आश्विन (सितम्बर-अक्टूबर)

करेला

8.

कार्तिक (अक्टूबर-नवम्बर)

दही

9.

मार्गशीर्ष/अगहन (नव.-दिस.)

जीरा

10.

पौष (दिसम्बर-जनवरी)

धनिया

11.

माघ (जनवरी-फरवरी)

मिश्री

12.

फाल्गुन (फरवरी-मार्च)

चना

उपरोक्त वर्णन पुरानी कहावतों के अनुसार किया गया है, अतः इनका उपयोग द्रव्य, क्षेत्र, काल एवं शारीरिक परिस्थिति के अनुरूप करें।

Comments are closed.